Część I

Historia chóru „Halka”

Początki

Kronika kulturalna Barlinka (lata 1945-1969) to wielka, gruba księga. Pożółkły papier, staranne pismo wykaligrafowane niebieskim atramentem, skrupulatnie notowane wydarzenia i dużo dokumentów. Prowadził ją (już nie żyjący) Jan Tomaszewski, zaczynając cytatem Teofila Lenartowicza:
„Śpiewaj ludu polski złoty

 Wypowiadaj swe tęsknoty.

 U zarania, u zasiewu

 Póki serca, póty śpiewu”
 

Życie kulturalne skupiało się wtedy w Sali Leśnika (obok obecnej „Limby”) należącej do zakładów Przemysłu Drzewnego, a służącej całemu miastu jako ośrodek działań kulturalnych. Tam też powstał Zespół Śpiewaczy „Halka”.
 

Z materiałów zawartych w kronice zaczerpnęłam wiadomości dotyczące powstania i najstarszych dziejów „Halki”, które rozpoczyna oficjalne pismo Starosty Myśliborskiego Stanisława Orzechowskiego z dnia 12. marca 1947 roku, zezwalające na założenie Koła Śpiewaczego w Barlinku, pod warunkiem, że „Zarząd Koła złoży osobiście protokół z zebrania organizacyjnego, oraz wykaz imienny członków Koła, z podaniem zawodu i miejsca za mieszkania w tut. Urzędzie ref. Kultury i Sztuki, gdzie otrzyma pewne informacje i dyrektywy w związku z odnośną sprawą.” Dalej wpis p. Jana Tomaszewskiego, którego fragment zacytuję, bo ważny, a także, dlatego, że obrazuje obowiązujące w tamtym czasie reguły i sposób myślenia: „20 marca 1947 r. w sali Zarządu Miejskiego odbyło się zebranie organizacyjne Koła Śpiewaczego zwołane przez: Dykier Maksymiliana, Tomaszewskiego Jana, Szwarackiego Jana i Grynię Bronisława, na którym to założony został zespół śpiewaczy pod nazwą: „Koło Śpiewacze „Halka”. Obecnych na zebraniu było 22 osoby.

Zgodnie z protokołem nr 1 Koła, skład pierwszego zarządu był następujący: prezes Dykier Maksymilian, z-ca Grynia Bronisław, sekretarz Tomaszewski Jan, z-ca Duszyńska Irena, skarbnik Wilczyńska Katarzyna, bibliot. Czernikiewicz Wanda, dyrygent Szwaracki Jan, z-ca Gabryel Henryk” Dalej Kronikarz wymienia ławników i członków komisji rewizyjnej. Nadmienia też że przedstawiciele Cechu Rzemieślniczego zgodzili się na przeprowadzenie lekcji w lokalu cechu przy ul. Stalina, a ob. Maćkowiak zezwolił na używanie prywatnego pianina. 27 kwietnia odbyło się plenarne zebranie zespołu, na którym m.in. ustalono wysokość wpisowego (20 zł.) i składkę miesięczną (30 zł.) Postanowiono też, że koło weźmie udział w uroczystości 1 Majowej. 29 maja 1947 koło liczyło już 63 członków. Jeszcze w tym samym roku chórzyści wystąpili w Lipianach i Pełczycach, dokąd zawieziono ich furmankami, ponieważ nie było jeszcze połączenia kolejowego.

Dalej wspomniany jest okólnik informujący, że 12. października odbędzie się w Szczecinie I Zjazd Śpiewaczy Pomorza Zachodniego, połączony z występami chórów. Podróż tym razem była nieco bardziej luksusowa, bo zawieziono śpiewaków samochodem ciężarowym. W konkursie (chórów było 13) zdobyli III miejsce a w nagrodę otrzymali nuty o wartości 1 000 złotych. Wśród dokumentów z roku 1947 znajdują się w kronice:

- Zaświadczenie rejestracji Koła Śpiewaczego „Halka” w Ministerstwie Kultury i Sztuki, stwierdzające, że zespół „ dokonał obowiązku rejestracji w myśl Zarządzenia Ministra (...)

- Pozwolenie na wystąpienia ( na każdy występ osobne) wydane przez Starostę Myśliborskiego

- Polecenia złożenia sprawozdań z każdego występu do referatu Społeczno – Politycznego Starostwa, a przed występem powiadomienia miejscowego posterunku MO

- Pozwolenie ze Starostwa Powiatowego Pyrzyckiego na występ „pod następującymi warunkami:

1. Opłacenie podatku na rzecz Zarządu Miejskiego.

2. Opłacenie opłat na rzecz Pow. Kom. Opieki Społecznej

3. Opłacenie opłat na rzecz Polskiego Czerwonego

    Krzyża”
 

- Pozytywna odpowiedź Starosty na podanie w sprawie przejęcia fortepianu od ob. Kędzierskiego Jana, „który w tej sprawie otrzymał odnośne zawiadomienie.” Dalej instrukcja jak to należy zrobić i jakie opłaty uiścić.

- Zaproszenie skierowane do Burmistrza m. Berlinka (bez nazwiska) na „Wieczorek Towarzyski” z pozdrowieniem „Cześć pieśni.”

- Potwierdzenie Komitetu Wykonawczego Naczelnej Rady Odbudowy Warszawy odbioru daru w wys. 4.400 zł., który „wpłynął na konto żyrowe i został zaprzychodowany”
 

Na tym kończy się rok 1947. Ciąg dalszy nastąpi.

                                                         Romana Kaszczyc