|
Walentynki
„O święty Walenty, pobożny kapłanie
Niechaj moja niemoc zginie na twe
zawołanie”
To fragment modlitwy chorych na
epilepsję, zwana też chorobą św.Walentego – patrona cierpiących na
padaczkę i choroby nerwowe. Tak naprawdę nikt nie wie, dlaczego jego
imię chrześcijańska tradycja połączyła z zakochanymi. Wiele legend
krąży o św. Walentym, choć nie wiadomo kim był naprawdę i czy była
to jedna osoba. Najczęściej mówi się o biskupie męczenniku i
strasznej chorobie nazywanej opętaniem lub dziełem szatana.
Wyjaśnienia można szukać w starych wierzeniach , że zarówno
epilepsja jak i miłość wywodzą się z opętania.
Korzenie tradycji Dnia Zakochanych
sięgają starożytności. W Rzymie był to dzień wigilii święta
poświęconego Faunowi. Są też teorie, ze tradycja obchodzenia Święta
zakochanych 14 lutego sięga czasów renesansu i wywodzi się z
Anglii, skąd trafiła do Ameryki, Kanady Australii, a w ostatnich
dziesięcioleciach też do innych krajów.
Niegdyś był to dzień wyznawania miłości.
Z czasem słowne wyznania zaczęły /w XVw/ zastępować liściki i
bileciki, bardzo drogie, były to bowiem małe dzieła sztuki z
ilustracjami i miały najczęściej formę akrostychu, czyli wiersza, w
którym początkowe litery każdego wersu tworzyły imię osoby
ukochanej.
Używano też kart rebusowych, w których
część słów zastępowano ilustracjami, wycinankami, a niekiedy wzory
wykłuwano igłą. Bileciki i liściki doręczano osobiście bądź przez
posłańca.
Pierwsze drukowane kartki walentynkowe
pojawiły się w 1761 roku. Były to krótkie rymowanki z ręcznie
malowanymi kwiatami, serduszkami, gołąbkami, często ozdobione
kawałkami koronek lub wstążek. Dużo później ukazały się kartki
dowcipne, z satyrycznymi rysunkami i podpisane np.”niekochany i
zaniedbany”.
Walentynkowe kartki powinny być
anonimowe, a jeżeli podpisane, to „Twój Walenty” lub „XXX”, bowiem
wysyłający nie liczy na wdzięczność, a chce tylko by adresat poczuł
się kochany. Trzy X to w języku angielskim znak wyrażający czułość i
pocałunki, a wywodzi się ze średniowiecza, kiedy niewiele osób
potrafiło pisać, a pod napisanym przez „specjalistę” pismem rysowali
XXX, całując list /na znak szczerości intencji/ w obecności
świadków.
Najczęściej używanym walentynkowym
symbolem jest serce uważane za siedzibę życia, a oznacza miłość,
uczucie, życzliwość, oddanie. Płonące, jest symbolem gorącego
uczucia i namiętności. Kolor czerwony to żywotność i energia,
kojarzony z ogniem i miłością, a w połączeniu z sercem jest wyrazem
ogromu uczuć, chociaż w niektórych krajach czerwień kojarzono z
piekłem, diabłem i złem.
Czerwona róża – to symbol namiętności,
pragnienia, podziwu, uwielbienia, chociaż znaczenie tego symbolu
różniło się w poszczególnych epokach i środowiskach. W XVIII wieku
modne stało się posługiwanie „mową kwiatów” i został nawet wydany
„Słownik mowy kwiatów” i tak np. bratek oznaczał miłość od
pierwszego wejrzenia, fiołek – wierność w miłości, goździk –
fascynację, konwalia – powrót szczęścia, narcyz – egoizm,
niezapominajka – wierna miłość, orlik – szaleństwo, róża – miłość i
urodę /zależnie od koloru/, żonkil – chcę, żebyś mnie kochała i.t.d.
W Anglii powszechne są gadżety z
serduszkami, biżuteria i bombonierki w kształcie serca. We Włoszech
popularnym prezentem zarówno dla pań jak i panów jest czerwona
bielizna. W Ameryce to powód do publikowania miłosnych plotek i
prześcigania się bogaczy w demonstracji drogich „uczuć” i.t.d.
jednym słowem, co kraj to obyczaj.
Podobno łatwiej ulec miłości przy
pięknie zastawionym stole w czasie kolacji we dwoje przy świecach.
Jest to więc okazja do popisów kulinarnych. I tak ryby uchodzą za
afrodyzjak, jabłka – to owoce miłości, jajka – symbole seksu;
sałaty, awokado, seler doprawione imbirem i miodem też ponoć
pomagają miłości. Opracowano nawet specjalne przepisy na kolację
walentynkową we dwoje, a oto nazwy niektórych potraw: sekret
Afrodyty, ogień miłości, pocałunek kupidyna, zupa z lubczyku,
płomienie miłości i.t.d.
No cóż, nawet ptaki podobno wybierają
sobie w tym dniu małżonków na najbliższy rok, chociaż gadżety i
liściki nie należą do ptasich obyczajów.
Romana Kaszczyc
|