25 lat Solidarności

Barlineckie Obchody 25. rocznicy powstania Niezależnego Samorządowego Związku Zawodowego „Solidarność” trwały w dniach 20-21 sierpnia. Kulminacyjnym punktem obchodów była uroczysta akademia w sali widowiskowej BOK „Panorama”. Część oficjalną poprzedził teatr „Wiatrak”, który pod kierunkiem Eli Chudzik przedstawił poetycką impresję, na którą złożyły się wiersze o Polsce.

Następnie w półmroku usłyszeliśmy treść 21 postulatów gdańskich. Odśpiewano hymn narodowy. Na scenie pojawił się Darek Zieliński, który powitał licznie zgromadzonych przedstawicieli barlineckich zakładów pracy, członków NSZZ „Solidarność”, jego sympatyków, władze samorządowe z burmistrzem na czele oraz gości.

Wśród nich byli:

• Przewodniczący Zarządu Regionu Zachodniopomorskiego NSZZ „Solidarność” Mieczysław Jurek;

• Senator Stanisław Wądołowski;

• Przewodniczący Zarządu Regionu Gorzowskiego NSZZ „Solidarność” Roman Rutkowski;

• ksiądz kanonik Franciszek Morawski

Okolicznościowe wystąpienia rozpoczął przewodniczący komitetu strajkowego z sierpnia 1980 r. w ZUO „Bomet” Jan Chojnacki. To właśnie w tym zakładzie pracy 26 sierpnia 1980 r. ogłoszono strajk okupacyjny, który doprowadził do powstania NSZZ „Solidarność”. Jego historię przedstawił przewodniczący.

Roman Rutkowski powiedział, że marzenia ludzi „Solidarności” w dużym stopniu zostały zrealizowane. „Najważniejszy – 22. postulat o wolnej Polsce został spełniony”.

Mieczysław Jurek przypomniał postać Jana Pawła II, dzięki któremu możliwe było powstanie „Solidarności”. „Możemy dziś należeć do wolnego związku zawodowego i decydować w jego działalności.”

Kolejnym punktem uroczystości było wręczenie medali i dyplomów członkom komitetu strajkowego ZUO „Bomet”. Należeli do nich: Jan Chojnacki, Henryk Czwartos, Stanisław Pretorius, Czesław Adamski, Marcin Olejnik, Krzysztof Borowski, Władysław Rak, Edmund Kołosowski, Marian Maruszewski, Krzysztof Osiński, Jan Solan, Henryk Olejnik, Bogusław Kuklinowski, Roman Kłoda, Zygfryd Bejenka, Stefan Urbich, Tadeusz Binduga.

Minutą ciszy uczczono pamięć nieżyjących członków komitetu strajkowego z sierpnia 80’. W mieście i gminie Barlinek w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku i w późniejszym okresie internowano: Adama Małodobrego, Andrzeja Szaję, Kazimierza Gorlacha, Wacława Małodeckiego, Edmunda Kaczmarka, Stanisława Pretoriusa, Jana Lewandowskiego. Wszyscy oni otrzymali dyplomy i medale (za nieobecnych odebrała rodzina).

Warto w tym miejscu zapoznać Czytelników z treścią dyplomów, oto jej treść: „Wdzięczni za Polski Sierpień 1980 roku. Za Polskę wolną i niepodległą, za dni, podczas których wiele słów ożyło, nabrało wagi i blasku: za słowo – honor, za słowo – godność, za słowo – wolność.”

Owacją na stojaco przyjęto wręczenie odznaczenia ks. kanonikowi Franciszkowi Morawskiemu. „Za chwile odwagi, za serce otwarte i niezłomne”. To właśnie plebania kościoła pw. NSNMP stała się enklawą dla działaczy „Solidarności”, stała się swoistym parasolem ochronnym. Tam działacze mogli prowadzić niekończące się nocne rozmowy. Ksiądz kanonik przyznał, że ówczesne władze miasta miały z nim trochę kłopotu, gdyż plebania była otwarta dla ściganych, a nie rządzących.

Na zakończenie części oficjalnej odśpiewano „Rotę”. Wkrótce na scenę wkroczył zespół taneczny „Formacja Słońce – Słoneczna Gromada”, który jak zwykle profesjonalnie zatańczył, dzięki prowadzącej zespół Kasi Czerwińskiej.

Na zakończenie zostaliśmy zaproszeni do obejrzenia wystawy upamiętniającej Sierpień 80’. Złożyły się na nią archiwalne zdjęcia, artykuły z „Tygodnika Solidarność”, z Tygodnika Zarządu Regionu Gorzowskiego „Feniks”, Tygodnika Pomorza Zachodniego „Jedność”, wiersze pisane w konspiracji, różnego rodzaju znaczki i plakietki.

Uwieńczeniem dwudniowych obchodów powstania NSZZ „Solidarność” w Barlinku była uroczysta koncelebrowana msza św. na rynku, której przewodniczył ks. biskup Jan Gałecki. Uczestniczyli w niej również goście ze Szczecina, którzy poprzedniego dnia brali udział w uroczystościach w „Panoramie” oraz był wicepremier Longin Komołowski.

W homilii ks. biskup prosił wiernych o solidarność z Bogiem i solidarność międzyludzką. Nawiązał do 10 przykazań bożych skupiając się na przykazaniu „Czcij ojca swego i matkę swoją”. Mszę św. uświetniła orkiestra dęta z Myśliborza, liczne poczty sztandarowe ( naliczyłam 10) oraz harcerze. Po mszy św. procesjonalnie udaliśmy się pod tablicę upamiętniającą ofiary Sierpnia, gdzie zostały złożone kwiaty. Orkiestra odegrała „Rotę” oraz pieśń „Ojczyzno ma, tyle razy we krwi skąpana”, która powstała w stanie wojennym i nieodłącznie kojarzy się z ks. Jerzym Popiełuszko.

Barlineckie obchody 25. rocznicy powstania Niezależnego Samorządowego Związku Zawodowego „Solidarność” dobiegły końca. Ich inicjatorami byli: Komisja Zakładowa NSZZ „Solidarność” przy Barlinek S.A., Komisja Zakładowa NSZZ „Solidarność” przy Bomet Barlinek, MOZ Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” w Barlinku.

Inicjatywa ta zasługuje na uznanie. Jest to wielki wkład w utrwalenie w pamięci faktów, które w chwili obecnej z różnych powodów zostają spychane na margines pamięci. „Solidarność” to ruch, który stał się początkiem wolności w Europie. „Solidarność – to znaczy jeden i drugi, a skoro brzemię, to brzemię niesione razem, we wspólnocie. A więc nigdy: jeden przeciw drugiemu. Jedni przeciw drugim. I nigdy „brzemię” dźwigane przez człowieka samotnie. Bez pomocy drugich”.

Relację z obchodów złożyła

Halina Kasprzak